Gamedidactiek
Afgelopen week had ik het genoegen om samen met Martijn Koops een training te geven aan leidinggevenden in het (hoger) onderwijs. Martijn is expert op het gebied van gamedidactiek, ik weet het nodige van blended learning en het resultaat was een dynamische, actieve en inhoudelijke bijeenkomst.
Face-to-face
Wat mij opviel in de gesprekken met de deelnemers aan de training en ook eerder deze week tijdens de SURF onderwijsdagen, is dat de uitdagingen bij blended learning verschoven lijken te zijn van het oplossen van technische uitdagingen, naar het zinvol invullen van de face-to-face tijd met de studenten. Iedereen is er ondertussen wel van overtuigd dat het geven van lange hoorcolleges zinloos is. Een korte frontale instructie of verdieping op de stof kan heel nuttig zijn, maar anderhalf uur lang luisteren naar een expert is niet meer van deze tijd. Maar ja, wat moet je dan in die anderhalf uur doen, als je maar vijftien minuten frontaal les geeft?
Activerende didactiek
Activerend lesgeven is het toverwoord bij blended learning en gamedidactiek geeft daar een zeer krachtige invulling aan. Martijn Koops presenteerde een aantal werkvormen die ‘low-tech’ zijn en diep leren mogelijk maken. De deelnemers aan de training speelden de games en leerden in korte tijd wat gamedidactiek is, waren zeer betrokken en gingen onderling in gesprek over het onderwerp. En wij als trainers konden rustig toekijken en genieten van een succesvolle werkvorm.
Natuurlijk kwam de vraag hoeveel werk het is om de games voor te bereiden. Nu ja, veel werk dus, zoals dat eigenlijk bij alle activerende werkvormen het geval is waarmee deelnemers een langere tijd bezig moeten zijn. Het fijne is echter, dat je een goed spel maar een keer hoeft te ontwerpen, daarna is deze heel vaak te hergebruiken. ‘Gewoon even de speelkaarten uit de kast halen en het een en ander printen en mijn les is voorbereid’, zei Martijn hierover.
Ontwerpen
Moet iedereen dan nu spellen gaan bedenken en in elkaar knutselen? Ik denk het niet, anderen zijn je al voorgegaan en beter goed gejat (met bronvermelding), dan slecht bedacht. Google maar eens op ‘educational games’, ‘activerende werkvormen’ en ‘gamedidactiek’ en je vind zeer diverse soorten werkvormen, voor elke doelgroep en elke les.
Het leuke aan activerende werkvormen zoals games is dat je aan de inhoud van de lesstof niet zoveel veranderd, maar wel aan de vorm. Door de lesstof op een andere manier aan te bieden en creatief te herhalen, worden de lessen leuker en het leren dieper. Studenten die hier geen zin in hebben kunnen altijd gewoon thuisblijven en het boek lezen, theorie zullen ze dan niet missen, oefenen, herhalen en een leuke les wel.
Tips
Hoe worden werkvormen activerend? Ik noem een paar simpele manieren om een lesactiviteit actief te maken. Wellicht een open deur, maar het hoeft niet moeilijk te zijn:
- Laat studenten elkaars werk nakijken en scoren. Punten hoeven niet altijd verdiend te worden met het juiste antwoord, je kan ook bepaalde woorden in een zin of formules in een antwoord punten geven.
- Gebruik bij een case een canvas om de uitwerking op te schrijven of te tekenen, hang deze op in de klas en bespreek ze met elkaar.
- Gebruik een timer. Op het moment dat een klok op het scherm de tijd weg tikt, ontstaat er een ‘game’ sfeer en gaat alles net een stukje intensiever en sneller.
- Bedenk prijzen die er toe doen, zoals informatie over de aankomende toets, minder huiswerk of een nieuwe uitdagende werkvorm.
- Transformeer een oud pak speelkaarten tot gamekaarten door er stickers met opdrachten op te plakken, van kennisvragen tot ‘quests’ buiten het klaslokaal.
Blended learning
Als je ‘blend’ zo is ingericht dat de kennis online wordt overgedragen, dan is de tijd in de klas het ideale moment om te verdiepen, misconcepten te herkennen en recht te zetten en de stof tot leven te brengen. Feedback geven en krijgen kan online ingericht worden (bijvoorbeeld met Feedbackfruits), en in de klas kan je hier verder mee aan de slag gaan. Bij het ontwerp moet je ook rekening houden met wat er praktisch kan in de klas en hoeveel je mag verwachten van de voorbereiding van de studenten op de les. Blended learning is daarmee meer dan het bedenken en inzetten van games. Het invullen van de face-to-face tijd met de studenten kan echter met slimme educatieve spellen een stuk leuker en effectiever worden!
Succes en game on!