Afgelopen vrijdag (24 mei) heb ik twee workshops gegeven tijdens het Future Teacher 3.0 Congres in Brussel. In beide workshops gingen we blended lesmodules ontwerpen, met twee verschillende ontwerptools: De Blended Learning Puzzle (Haagse Hogeschool) en het Blended Design Canvas (Blend It). Met meer dan 30 deelnemers zaten de workshops helemaal vol en zijn er zeer diverse ontwerpen gemaakt.

Samen praten

Het Canvas en de Puzzle zijn zo gemaakt dat de ontwerpgroep met elkaar in gesprek gaat over de uitgangspunten van hun onderwijs. Tijdens een congres is dat best een spannend gesprek, omdat de deelnemers elkaar (nog) niet kennen. Ook tussen docenten die al jaren samenwerken gaat dat niet altijd vanzelf. Daarom is het zo belangrijk om met elkaar een ontwerp te maken: je neemt de tijd om na te denken over jouw visie op leren en daar samen consensus over te bereiken. Hetzelfde gebeurt op het moment dat je de doelgroep definieert. Je werkt wellicht al jaren met de zelfde groep leerlingen en door ze uitgebreid te beschrijven ontstaan er weer nieuwe inzichten.

Taxonomie kiezen

Het Blended Design Canvas vraagt de ontwerpers leerdoelen te formuleren met behulp van de (herziene) Taxonomie van Bloom. Van de Vlaamse congresbezoekers in Brussel begreep ik dat Bloom landelijk wordt ingevoerd in het middelbaar onderwijs, en dat dat voor sommige scholen een flinke omslag betekent. Ik zie Bloom niet als de enige juiste taxonomie, wat ik wel belangrijk vind is dat docenten ‘iets’ gebruiken om goede leeruitkomsten te schrijven en daardoor ze echt goed weten wat ze hun doelgroep willen helpen leren. Ook hierbij geldt weer: samen ontwerpen zorgt voor een stevige didactische basis.

Team up!

Een van de deelnemers aan de workshop vroeg hij het Canvas kan gebruiken in een hele kleine school, waar er geen sprake is van vakgroepen. Ik raadde hem aan om wel in een team te ontwerpen, omdat een collega van een ander vak heel verfrissende inzichten kan hebben. Hetzelfde geldt voor ontwerpen samen met je doelgroep, de leerlingen en zelfs ouders. Zij hebben misschien geen didactische achtergrond, maar ze zijn wel ervaringsdeskundig! Juist door samen met leerlingen te ontwerpen ontstaat er draagvlak en eigenaarschap.

Procesbegeleider

Werken met een ontwerptool zoals het Blended Design Canvas, in het onderwijs wordt steeds populairder en dat is niet voor niets. Onderwijs ontwerpen kan een heel abstract proces zijn, met een tool zijn de stappen duidelijk en is het proces overzichtelijk. Het is aan te raden om een procesbegeleider erbij te betrekken die, los van de inhoud de vaart erin houdt, knopen doorhakt en de vervolgstappen vast legt. Uiteraard ben ik jou daarbij graag van dienst, in een halve dag kunnen we al veel bereiken!

Over de grenzen van jouw klaslokaal

Samen onderwijs ontwerpen levert meer op dan een reeks mooie lessen. Samen met collega’s heb je opnieuw nagedacht over de onderwijsvisie, jouw doelgroep en uitvoerbare leeruitkomsten. De toets past waarschijnlijk nog beter bij het onderwijs en vooral, je hebt het samen gedaan. Het is soms (te) makkelijk om onderwijs te beperken tot wat er in jouw klaslokaal gebeurd. Door over de grenzen van jouw vak, klas en rooster te kijken ontstaat er mooi onderwijs waar iedereen, docenten, leerlingen en ouders, de schouders onder willen zetten.  

Een jaar geleden ben ik begonnen met Blend It en is mijn freelance avontuur gestart. Ik ben bij verschillende opdrachtgevers aan de slag met het ontwikkelen van innovatief en relevant leren voor professionals en docenten. Dit jaar heb ik zoveel geleerd en ontwikkeld, ik weet beter wat ik met Blend It wil en nu kan ik de vruchten plukken en nieuwe zaadjes planten.

Mijn kracht en passie ligt bij het ontwikkelen van innovatieve leerproducten, voor het onderwijs of organisaties, die passen bij de context, doelgroep en leervraag. Samen met docenten wil ik een werkvorm ontwikkelen die morgen in de klas gebruikt kan worden. Met L&D professionals wil ik een e-learning neerzetten die in korte periode een belangrijk kennistekort oplost. Of met een sociaal werker een spel maken die diverse doelgroepen en standpunten bij elkaar brengt.

Als ondernemer is het vinden van de match tussen vraag en aanbod een grote uitdaging (er zijn niet voor niets zoveel marketingbureaus in Nederland). Maar ook voor scholen en organisaties is het niet altijd makkelijk een adviseur, trainer of meedenker te vinden die echt het verschil maakt.

Nou daar is ‘ie dan: Ik kan het verschil maken! Voor jouw school en jullie trainingen. En niet omdat ik het antwoord heb op alle vragen, maar omdat ik passie heb voor innovatief leren en daarmee docenten en trainers kan inspireren. Tuurlijk kan ik ook van alles uitleggen en aanleren, ik ben tenslotte een juf, maar de kern ligt bij de uitwisseling en samen nieuwe leerproducten, lessen en trainingen ontwikkelen.

Wil je weten hoe ik dat doe en wat ik voor jou kan betekenen? Laten we snel koffie drinken en hierover praten. Laten we elkaar inspireren voor (nog) beter onderwijs en professionele ontwikkeling met een duurzaam effect.

Bloggen, vloggen, berichtjes en advertenties, graag laat ik je kennismaken met blended learning en Blend It via allerlei online berichten. Hoe handig die communicatie ook is, echte verbinding komt pas tot stand als we elkaar zien en de hand drukken. Met het uitwisselen van verhalen leer je elkaar kennen en kan je open staan voor nieuwe ideeën. Zo gaat het immers ook in de klas, docenten delen hun verhalen en kennis met studenten en visa versa, zodat vanuit die verbinding leren mogelijk wordt.

Verbinding alleen is niet genoeg om te leren en te ontwikkelen, hiervoor is ook motivatie nodig. Motivatie om geïnspireerd les te geven en motivatie om je hoofd, hart en handen te laten leren. Graag vertel ik meer over het belang van het hebben van autonome leerervaringen bij het ontwikkelen en behouden van (student)motivatie. Hierbij speelt kennis over wat jouw doelgroep drijft en belemmerd een belangrijke rol. En als je dan weet hoe jouw leerlingen in de klas zitten en wat hen motiveert, dan kan je een passend blended ontwerp maken.

Kom dinsdag 27 november naar de MeetUp070 en laten we kennis maken! Tijdens deze MeetUp vertel ik meer over motivatie en leren vanuit de theorieën van Hattie en Deci & Ryan, uiteraard met concrete voorbeelden. En daarna kunnen we elkaar de hand schudden en verhalen uitwisselen. Ik zie ernaar uit!

Starten met blended learning hoeft niet moeilijk te zijn! Maak tijdens de workshop Blended Design Canvas met je collega’s een ontwerp dat past bij jullie situatie.

Hoe werkt het?

Met een team of vakgroep krijg je een korte introductie over blended learning en uitleg over een paar handige tools. Hierna gaan we aan de slag met jullie training of lesmodule. Vanuit leerdoelen, doelgroep en randvoorwaarden gaan we elke leergebeurtenis blended ontwerpen.

Het hele proces is een geleide brainstorm met concreet eindresultaat: een blended lesprogramma. Het canvas dat jullie samen maken neem je mee en wordt de basis voor verdere ontwikkeling.

Meld je nu aan door een mail te sturen aan joanne@blendit.nu en lees meer over het canvas in deze blogpost.

Gisteren presenteerde SURF/SIG Blended Learning een infografic over hun onderzoek naar ‘Methodieken & tools voor blended onderwijs’. Het onderzoek is gebaseerd op een kleine 100 respondenten en geeft een beeld van de stand van zaken van blended learning in het hoger onderwijs. Ondanks dat de onderzochte groep niet erg groot is, herken ik bijna alles wat in de infografic staat.

Aantal tools

Opvallend vind ik het vrij kleine aantal tools dat gebruikt wordt. Ondanks dat er vele tools beschikbaar zijn, is het helemaal niet handig heel veel verschillende te gebruiken. De mogelijkheden van online tools overlappen elkaar vaak en met veel tools om te gebruiken verlies je het overzicht over de kenmerken, wachtwoorden en hoe het in de les ingezet kan worden. Daarnaast zitten in de ELO’s (elektronische leeromgeving) ook de nodige tools.

 

Methodiek

Uit het onderzoek blijkt ook dat de meeste docenten geen specifieke methodiek gebruiken om een blended lesontwerp te maken. Gezond verstand en experimenteren is de basis voor de meeste ontwerpen, advies hierbij is wel om zorg te dragen voor een stevige didactische grondslag. Op de Haagse Hogeschool wordt The Blended Learning Puzzle gebruikt en zelf gebruik ik het Blended Design Canvas. Beide methodes zijn gebaseerd op de Taxonomie van Bloom en Constructive Alignment.

Canvas

Afgelopen week heb ik het canvas gebruikt om met een trainingsbureau een blended ontwerp te maken. Juist omdat trainers (vaak) geen onderwijsachtergrond hebben en wel een duidelijke omzetdoelstelling, werkt het canvas goed om in een middag een praktisch blended ontwerp te maken dat direct in de markt gezet kan worden. Ook voor trainers zijn online onderwijstools erg interessant en meestal gratis. Inmiddels is het (technisch) helemaal niet meer moeilijk om een kort filmpje te maken ter ondersteuning van een training, een quiz te maken of deelnemers te vragen bij te dragen aan een wiki. Meer over blended ontwerpen voor trainers in mijn volgende blog, ergens volgende week!

Goed onderwijs start met een goed lesontwerp, dit geldt natuurlijk ook voor blended learning. Voor het maken van een (gewoon) lesontwerp zijn verschillende methodes beschikbaar. Voor een blended lesontwerp is er nu het Blended Design Canvas (ontwikkeld door Blend It). In deze blog geef ik uitleg over het canvas en wat het kan opleveren.

Met wie

Het vullen van het canvas kan het beste in teamverband gedaan worden, hierdoor ontstaat betrokkenheid en kan je gebruik maken van de gezamenlijke kennis en ervaring van het team. Het canvas kan gezien worden als een brainstormtool en is zeer geschikt om een goed gesprek te voeren over jullie onderwijs en trainingen.

Huidige situatie

Het ontwerpproces start met het in kaart brengen van de huidige situatie. Hierbij staan twee vragen centraal: Waarom wil je aan de slag met blended learning en welke doelen heb je? Als dit duidelijk is kan geïnventariseerd worden welke kennis en mogelijkheden er al in huis zijn en wat je nog mist. Door de huidige situatie in kaart te brengen worden de verwachtingen van blended learning in het team duidelijk en start iedereen vanuit hetzelfde punt.

Visie, doelgroep en leerdoelen

Het is belangrijk om de visie op jullie onderwijs en op leren expliciet te maken en eventueel te verbinden aan blended learing. Samen met een heldere doelgroepomschrijving en de leerdoelen voor de training of module, ontstaan hiermee de uitgangspunten van het ontwerp. Het Blended Design Canvas helpt je de leerdoelen helder en eenduidig uit te werken en koppelt deze aan de Taxonomie van Bloom.

Constructive Alignment

De leerdoelen, de nog te bedenken blended werkvormen en de toets moeten elkaar versterken en ondersteunen. Als een leerdoel is geformuleerd op het niveau ‘toepassen’ van Bloom, dan moeten de werkvormen en de toets hier ook op aansluiten, dan ontstaat er ‘constructive alignment’ en wordt elke lesactiviteit relevant voor de student. Ook is de kans groter dat de toets betrouwbaar en valide is.

Randvoorwaarden

Naast de inhoudelijke keuzes die elk lesontwerp nodig heeft, zijn er ook nog bepalende randvoorwaarden. In het canvas breng je deze eenvoudig in kaart, zodat iedereen weet binnen welke grenzen het lesontwerp gemaakt moet worden. Hiermee voorkom je prachtige ontwerpen die niet uitvoerbaar blijken vanwege geld, tijd of bijvoorbeeld ruimtegebrek.

Werkvormen & tools

Als duidelijk is wat de basis is van het ontwerp kan de module daadwerkelijk ingevuld worden. Met behulp van werkvormen-kaartjes ga je met het team de lessen online en offline inrichten (zie afbeeldingen). De truc is om alle lesactiviteiten op elkaar af te stemmen, zodat deze elkaar versterken en een logisch vervolg zijn op het voorgaande. Dit vraagt het nodige puzzelen, schuiven, aanpassen, etc.  Met het maken van het ontwerp worden vragen beantwoord zoals: Welke rol speelt e-learning in de face-to-face lessen? Welke werkvormen zijn zo activerend dat de studenten zonder moeite alleen verder studeren? En, hoe organiseer je online intervisiegroepen?

Het ontwerp is klaar!

Als alle elementen van het canvas zijn ingevuld ligt er een training of lesmodule die verder uitgewerkt en uitgevoerd kan worden. Dit resultaat geeft veel voldoening en is waardevol voor de teamspirit. De taken kunnen nu verdeeld worden, docenten gaan lessen maken, ICT-ers zorgen voor de juiste tools en het management voor tijd en ruimte om het ontwerp mogelijk te maken.

Het Blended Design Canvas is een praktische tool waarmee je een blended lesontwerp maakt waar het hele team achter kan staan. Wil je ervaren wat het canvas kan doen? Meld je dan z.s.m. aan voor een workshop door te mailen naar joanne@blendit.nu.

Blended learning gaat over het mixen van activerende werkvormen en het inzetten van online tools. Het vormgeven van lessen is de taak van de docent, niet van de ICT-er van de school, maar waar ligt de grens, hoe ICT vaardig moet een docent zijn?

ICT-er

Als niet-ICT-er was ik erg voorzichtig met het inzetten van online tools en heb ik enorm gepuzzeld met het maken van zinvolle kennisclips. Nu vier jaar later ben ik veel zekerder over wat je wel en niet moet doen bij het gebruiken van online tools en andere ICT middelen, maar ben ik zeker geen ICT-expert.

Vaardigheden

Welke vaardigheden moet je hebben als docent of trainer om jouw lessen blended te maken? Nou, als eerste een dosis gezond verstand. De meeste applicaties zijn zo gemaakt dat je vrij snel snapt wat je moet doen. Het tweede wat je daarom goed moet kunnen is: lezen. Klinkt een beetje flauw, maar over het algemeen wordt goed uitgelegd wat je moet doen bij help-knoppen en vraagteken-icoontjes. En als laatste, durf te experimenteren, je leert tenslotte het meest van je eigen fouten en successen. De kans dat je het hele internet laat crashen is niet zo heel groot ?.

Online tools kunnen geïntegreerd zijn in een online leeromgeving zoals Blackboard en N@tschool. Op Blackboard is het bijvoorbeeld mogelijk een forum aan te maken, webinars in te zetten of een toets aan te bieden. Veel onderwijstools worden buiten een online leeromgeving aangeboden en zijn op zichzelf staande applicaties. Voorbeelden zijn Socrative (zie mijn vorige blog), Screenchomp en Pitch2Peer.

Tools

Educatieve tools die niet zijn gekoppeld aan een leerplatform vragen meestal het volgende van je:

1. Aanmelden met een docentenaccount, dus van je eigen school. De applicatie ‘checkt’ of je echt een docent bent en je krijgt een account. Ben je niet verbonden aan een onderwijsinstelling? Dan kan je vaak ook een gratis account aanvragen, of voor een klein maandelijks bedrag.
2. Maak een eigen profiel aan, bepaal zelf hoeveel je van jezelf wil prijsgeven (foto, persoonlijke gegevens).
3. Volg de ‘tour’. Meestal krijg je een korte uitleg over de tool en hoe je deze kan gebruiken.

En dan? Gebruik de tool direct, als je je aanmeldt en vervolgens de tool niet gebruikt, dan vergeet je wat je wachtwoord was, hoe de tool werkt en misschien zelfs waarom je jezelf überhaupt hebt aangemeld. Ik maak direct een eenvoudige opdracht in de tool en nodig mijzelf uit om met mijn mobiele telefoon de opdracht te maken. Ik zie dan wat studenten zien en hoe ze moeten inloggen. Vervolgens test ik mijn eigen opdracht, soms vraag ik ook collega’s om mee te doen.

Online leeromgeving

Als je een tool gebruikt uit de eigen online leeromgeving, dan kan je gelijk aan de slag. Ik heb veel ervaring met Blackboard, een zeer uitgebreide leeromgeving, maar helaas ook erg complex. Voordat ik in Blackboard een nieuwe tool uitprobeer zoek ik naar (ervarings-) deskundigen die mij sneller naar het gewenste resultaat kunnen helpen, dan mijn eigen geëxperimenteer. Het grote voordeel van de eigen online leeromgeving is veiligheid. Alle gegevens van betrokken studenten en docenten zijn afgeschermd en je hoeft je (als het goed is) geen zorgen te maken over de nieuwe AVG wet.

Blended ontwerp

Voordat je echter vol enthousiasme allerlei tools gaat uitproberen, vraag jezelf eerst af waarom je ze inzet. Het is leuk om de mobiele telefoon in de klas te gebruiken en de studenten uit te dagen online samen te werken, maar het is geen doel op zich. Een online tool kan een werkvormen verrijken en verruimen, niet vervangen.

Het succes van blended learning staat of valt met een goed ontwerp. Hiervoor moet je kennis hebben van verschillende werkvormen en bijpassende tools. Wil je hier meer over leren? Meld je dan aan voor de Workshop Blended Learning op 4 juni in Den Haag. Wil je wel meer leren, maar kan je de 4de niet? Ik kom graag langs, bij jou op school of trainingsbureau, stuur dan een mailtje naar Joanne@blendit.nu.