Deze blog is het vierde deel van mijn nieuwe blog-serie ‘Blended lesgeven is . . . .’. In deze blogs ga ik in op een aspect van blended en online lesgeven dat aandacht verdiend, zodat ook ons ‘nieuwe’ onderwijs kan blijven groeien en ontwikkelen.
Pepernoten
De afgelopen weken heb ik veel training gegeven aan docenten en de eerste vraag die langs komt is: ‘Weet je nog werkvormen voor mijn online les?’ Deze moeten activerend en motiverend zijn en aansluiten bij de doelgroep. Uiteraard ken ik veel werkvormen en kan ik er nog meer bedenken, maar ik vind het lastig om uit de losse pols met werkvormen te strooien alsof het pepernoten zijn (ja, het mag weer!).
Context first
Een werkvorm is namelijk zeer context gevoelig. Hij moet:
- Aansluiten bij de leerdoelen
- Passen bij de lesstof en de module
- Geschikt zijn voor de doelgroep
- Logisch zijn voor de docent
- Passen in de tijd en
- Technisch uit te voeren zijn met de gekozen tool(s)
Binnen die context geldt ook dat een werkvorm bij de ene klas super gaat en bij de volgende klas in de soep loopt. Dit ligt vaak aan de dynamiek in de groep, en daar moet een werkvorm dus ook op afgestemd zijn. Dit kan je echter niet altijd vooraf bedenken, dus het blijft improviseren.
Oude wijn?
Het is ook heel nuttig om je eigen werkvormen eens nader te bekijken. Pak er eens vier of vijf lessen bij die je de afgelopen weken hebt gegeven. Schrijf dan per les op welke werkvormen je hebt gebruikt. Ik denk dat je verbaasd zult zijn over hoeveel werkvormen je al inzet! Als je dan toch bezig bent, evalueer die werkvormen voor jezelf en werk eventuele verbeterpunten uit. Voor je het weet heb je je eigen werkvormenboekje waarin je gebruikte werkvormen opschrijft, categoriseert en waaraan je nieuwe werkvormen eenvoudig kan toevoegen.
Delen
En weet je wat nou zo mooi zou zijn? Als je collega’s dit ook doen en dat je elkaars lijstjes deelt. Op die manier heb je binnen no time tientallen werkvormen tot je beschikking die al gebruikt en geëvalueerd zijn. Wat een rijkdom! Ik deel graag met jullie mee, dus hieronder een paar (context-loze) werkvormen. Te gebruiken naar eigen inzicht!
Voorkennis activeren/formatief toetsen
Eindig elke les met 5-10 quizvragen over de lesstof die net is behandeld. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld Kahoot of Socrative. Laat de studenten deze individueel beantwoorden en bespreek ze (nog) niet na. De volgende les begin je met de resultaten van de quiz van de vorige les. Je bespreekt de antwoorden en besteedt extra tijd aan vragen die niet goed werden beantwoord. Je hebt nu de voorkennis geactiveerd, indirect je vorige les geëvalueerd en klas is ‘binnen’. Bijna iedereen wil graag weten of hij de vragen goed heeft beantwoord, dus ze zullen snel betrokken zijn. Je kan alle vragen in de laatste les van de module nog een keer langs laten komen als ‘oefentoets’ of beschikbaar maken voor studenten na de les.
Binding creëren
Geschikt voor lesstof die uit een aantal stappen/fases bestaat. Bijvoorbeeld het opstellen van een businessplan. Gebruik kennisclips om elke stap afzonderlijk uit te leggen (maak voor elke stap dus een filmpje). Maak groepjes van 4 studenten en verdeel de te nemen stappen over de groepjes. Begin het lesprogramma met een inspirerende case waarin de stappen moeten worden uitgewerkt en geef uitleg over de opbouw van de lessen.
Het groepje dat ‘de stap’ van de les heeft, treedt op als consultant. Hun huiswerk was om zich vooraf te verdiepen in de stap. Zij gaan de rest van de klas helpen om de stap uit te werken in de live les. Je kan de ‘consultants’ voorbereiden door ze precies te vertellen wat ze moeten doen, of je laat ze dit zelf uitzoeken. Afhankelijk van het aantal stappen en lessen doe je meerdere stappen per les. Laat de groep(en) die hebben opgetreden als consultant(s) dit zelf evalueren en vraag om peerfeedback.
Deze werkvorm loopt de hele module en bepaalt de inrichting van je live lessen, het huiswerk en de eindopdracht. Je besteedt aandacht aan samenwerken, de rol van consultant, verwerken van lesstof en feedback geven en krijgen.
Motivatie ontwikkelen
Deze werkvorm is geschikt voor lesstof waarbij een fysieke vaardigheid wordt ontwikkeld. Bijvoorbeeld technisch tekenen, een model bouwen of naaitechnieken.
Creëer een Padlet-prikbord en zorg dat de hele klas erin kan. Deel dit online prikbord in met mijlpalen die horen bij het ontwikkelen van de vaardigheid. Deze mijlpalen moeten visueel te maken zijn, dus een stap in de technische tekening, een nieuw element in het model of een bepaalde naaisteek. Maak een planning waarin de studenten kunnen zien welke mijlpijl ze wanneer af moeten hebben. Per mijlpaal maken ze een foto van het werk dat ze hebben gemaakt en zetten dit (op de juiste plek) in Padlet. Vervolgens mogen ze elkaars werk beoordelen (dit kan in Padlet) en is de docent de vakjury. Uit elke mijlpaal komt een winnaar, dit kan je doortrekken naar een winnaar van alle mijlpalen. Bedenk leuke prijzen, variërend van een kaartje in de post tot inzicht in (een deel) van de eindtoets. Bij de beoordeling per mijlpaal hoort peerfeedback, dit kan je structureren met een rubric of een aantal vragen.
Ook deze werkvorm loopt de hele module en helpt studenten om bij te blijven en elke les iets aan te leveren. Het motiveert omdat het een spel is met prijzen en peerfeedback.
Blended lesgeven is. . . .
. . . niet altijd even makkelijk. Wil je advies, training of een goed ontwerp voor jouw onderwijs? Kijk dan op www.blendit.nu of stuur mij een mailtje.