Drie inspirerende manieren om blended onderwijs te ontwerpen

joanneheidingablended learning, ontwerpen

Het nieuwe studiejaar komt al in zicht, en dat betekent onderwijs ontwikkelen! Onderwijs dat tegen een stootje kan, door kan gaan in geval van nood, past bij de doelgroep en aansluit op de (nieuwe) visie van de onderwijsinstelling. In die visie staat heel vaak dat het onderwijs blended moet worden, maar hoe ontwerp je blended onderwijs en hoe betrek je al jouw collega’s hierbij? In deze blog drie inspirerende manieren om blended onderwijs te ontwerpen.

Wat is blended leren?

Laten we bij het begin beginnen, wat bedoelen we met blended leren? Er gaan veel definities rond en de meesten daarvan zitten goed in elkaar.

Op www.blendit.nu staat deze definitie: Blended learning is het effectief combineren van werkvormen en leeromgevingen tot een inspirerend leerpad. Een leeromgeving kan online, offline, thuis of op de werkplek zijn.

Barend Last schrijft het volgende: Blended learning verwijst naar verrijkte, studentgerichte leerervaringen, mogelijk gemaakt door de harmonieuze integratie van verschillende activerende strategieën, bereikt door de combinatie van fysieke interactie met ICT.

In andere bronnen wordt blended leren simpelweg het mixen van online en offline leren genoemd.

Welke definitie je ook gebruikt, of hoe blended leren ook in jullie visie wordt beschreven, uiteindelijk sta je voor een ontwerpuitdaging. Blended leren is (nog) niet vanzelfsprekend, dat moeten we bedenken, uitwerken, delen en testen.

Docent als ontwerper

Blended leren daagt de docent uit om een nieuwe set vaardigheden te ontwikkelen, zodat zij die rol van ontwerper effectief kan uitvoeren. Een blended ontwerp gaat namelijk veel verder dan een interactieve les of online feedback. Alle lessen moeten op elkaar aansluiten, de werkvormen moeten elkaar ondersteunen en idealiter sluit het hele curriculum op elkaar aan. Geen ‘verdwaalde’ modules meer die we toch ergens kwijt moeten, maar een uitgedacht, samenhangend geheel.

Dit betekent dat je als docent praktische vaardigheden moet leren, zoals het werken met online tools en een digitaal leersysteem. Ook betekent die ontwerptaak veel overleggen, afstemmen, experimenteren en falen. Ja, dat falen is ook belangrijk! Daar leer je misschien nog wel het meeste van. . . 

Naast die praktische vaardigheden ga je als ontwerper ook groter denken, over de grenzen van jouw klaslokaal kijken en ontwerpen vanuit een studiedag in plaats van een studieuur. Het rooster wordt ondersteunend in plaats van bepalend en de inrichting van de (online) lokalen een nieuw project.

Zoveel stappen, belanghebbenden en natuurlijk ook nog leeruitkomsten en toetsen, hoe hou je dat leuk en behapbaar? Met inspirerende instrumenten en methodieken die het ontwerpproces faciliteren en vormen.

1. Ontwerpen met het Blended Design Canvas

Alweer vijf jaar geleden ontwierp Joanne (ondergetekende) van Blend It het Blended Design Canvas. Een groot werkblad waarop je met kaartjes, post its en stickers een blended ontwerp maakt. Het canvas is gebaseerd op de praktijk en op reeds bewezen principes zoals Design Thinking, de taxonomie van Bloom, het Business Model Canvas en Constructive Alignement.

Het canvas is een A0 waarin je stap voor stap het ontwerp uitwerkt met bestaande en nieuwe elementen. Je werkt samen met jouw collega’s door jullie kennis, ervaring en creativiteit te bundelen. Dit doe je digitaal of op locatie, met post-its, een database aan werkvormen, logische ontwerpstappen en veel brainstormen.

Deze methode is inspirerend omdat het heel visueel is gemaakt. Je creëert samen een moduleontwerp dat je letterlijk aan de muur kan hangen en de basis vormt voor de studiehandleiding en digitale leeromgeving. Door het ontwerpproces samen te doorlopen inspireer je ook elkaar en ontstaat er draagvlak voor de nieuwe plannen.

2. Ontwerpen met het ABC-Model

Het ABC-model wordt gebruikt in de vorm van de ABC-workshop en is ontwikkeld door UCL Digital Education. Tijdens de ‘klassieke’ enerverende ABC-workshop van 90 minuten werken academische teams samen om een visueel ‘storyboard’ te maken met het type en de volgorde van de leeractiviteiten die nodig zijn om de leerresultaten van de module te halen en te beoordeelden. Net als het Canvas is het visualiseren van het ontwerp van belang, daarnaast is er een tijdselement toegevoegd om de druk op de ketel te houden. In de gestelde 90 minuten kan jouw ontwerp in de grondverf staan!

3. Gebruik geen methode van buitenaf, maar kijk naar wat er in huis is!

Steeds meer scholen ontwikkelen hun eigen ontwerpmethode die past bij de visie en cultuur van de instelling. Een team van betrokken onderwijskundigen, docenten en ICTO medewerkers hebben hier hard aan gewerkt en het gekoppeld aan allerlei handige tools en kaarten. Neem daarom eens contact op met de afdeling die blended learning als ‘core business’ heeft en onderzoek wat de mogelijkheden zijn! Juist met een interne methode kan je snel starten en is er hulp beschikbaar.

Blended Design Toolbox

Ben je al geïnspireerd? Wil je aan de slag met het maken van een blended ontwerp en wil je hier ook zeker je collega’s betrekken? Gebruik dan een van de bovenstaande methodes om te starten. Nog handiger, het Blended Design Canvas zit in een handige Toolbox waarin alle materialen zitten om jullie eerste ontwerp te maken. Dat scheelt weer een hoop tijd bij de printer, in Mural of achter Teams.

Blended onderwijs ontwerpen is leuk, inspirerend, tijdrovend en uitdagend. Geef jezelf en jouw team de ruimte om hiermee aan de slag te gaan en gebruik een passende methode. Die helpt je het ontwerptraject te structureren, steeds sneller te worden in ontwerpen en om het uiteindelijke plan uit te voeren en te evalueren.

Veel succes!